Eşme merkez ve köylerinde temel geçim kaynağı, koyunculuk olup bunun en büyük sebebi, tarımsal arazilerinin zamanında küçük parsellere bölünmesi sonucunda tarımsal gelirin azalmasıdır. Yine ilçemizin coğrafi yapısından dolayı özellikle küçükbaş hayvancılık yaygın bir şekilde yetiştirilmektedir. Sayısal olarak yaklaşık 158.000 adet koyun olduğu tespit edilmiştir.

Küçükbaş yetiştiriciliği yapan yetiştiricilerimizin birinci hedefi sütten elde ettikleri süt ürünlerini (peynir) pazarlamakla birlikte kurban bayramı için erkek ve dişi kuzu beslemektir. Yaklaşık her kurban döneminde çevre il ve ilçelere 15.000-21.000 arasında hayvan sevki yapılmaktadır.

Hedef Köyler;
Eşme Koyununun ırk ıslahı ve verim özelliklerini üst seviyelere taşımak üzere ilçemize bağlı Ahmetler Beldesi- Güllübağ köyü-İsalar Köyü-Kıranköy ve Yeleğen Beldesinde tümleşik sürülerdeki küçükbaşlarda uygulanması hem arazi yapıları ve hem de yetiştiricilerimizin bilinçli hareket etmesi en büyük unsurdur.

Eşme Koyunu (Pırıt) Kökeni;
Eşme Koyununun kökeni Dağlıç ırkıdır. Zamanla Kıvırcık ile melezlemeler sonucu ırkın özellikleri belirmeye başlamış olup daha sonrada Sakız melezlemeleri ile şimdiki ırk ortaya çıkmıştır. Kombine bir ırktır.
 

	KOYUN	KUZU (6 Aylık)	BESİ (Kurbanlık)
Ortalama Canlı Ağırlık	55-60 Kg	25-28 Kg	70-80 Kg
Karkas Ağırlık	23-27 Kg	13-15 Kg	33-40 Kg
Süt Verimi	45-60 Lt/Yıl
Yapağı Verimi	1,5-1,8 Kg
Fiyat	850 TL	375 TL	650 TL

Islah Çalışması;
2005 yılında yapılan proje de bölge koyunculuğumuzun gelişmesini sağlamak amacıyla PIRIT koyunların BAFRA koçu ile ıslah edilmesi amacıyla İlçemize 20 Bafra Koçu getirilmiştir. Sadece Katrancılar köyü yetiştiricilerine(9 Kişi) dağıtılan bu koçlardan memnun kalmayan yetiştiricilerden geri alınan 16 koç değişik coğrafik yapıya sahip 7 köye dağıtılmıştır. Ancak son kontrollerde tespit edilen şudur ki; koçların dölleme de sorun yaşadıkları, iklime alışmakta zorluk çektiği ve çoğunun öldüğüdür. Bu projenin başarısız görülmesinin nedeni Eşme koyun yetiştiriciliğinin örf ve adetlerini uymadığındandır. Hâlbuki böyle projeler daha bilimsel yapılması gerekmektedir. 2011 yılından itibaren ilçemiz koyunları için hem TÜBİTAK ve hem de HALK ELİNDE ISLAH projesi başlatılarak EŞME KOYUNU ıslah edilmeye başlanmıştır.

Beslenme ve Barınma;
İlçemiz koyuncularının bakım ve beslemeleri iki dönemden ibarettir.

Kışlık bakım döneminde hayvanlar sabahları geç vakitte beslenmek üzere mera veya otlaklara götürülür ve akşam vaktine kadar güdüm yapılır. Ağıla konan hayvanların önüne saman ve bir miktar kesif yem verilir. Eğer kuzulamış koyun varsa ayrılır ve onlara biraz daha fazla kesif yem verilir. Kuzular da süt emme dönemi bitiminde yeme alıştırma için kuzu büyütme yemi ve daha sonra diğerleri gibi yemlenir.

Yazlık bakım döneminde hayvanlar gündüz sıcaklardan korunmak için gece meraya çıkartılır ve anız döneminde anız yemesi sağlanır. Gündüz yine hayvana destek olarak yeşil ot veya kurumaya yüz tutmuş otlar verilir. Nadiren kesif yem verilir. Eğer özel bir durum yoksa entansif yemleme yapılmaz. İlçemiz koyuncularının hayvanlarını barındırmak üzere son zamanlarda yapılan ağıllar varsa da genelde eski yapılı ağıllar kullanılmaktadır. Yeni ağıllarda bölmeler daha açık bir halde bölünmesine rağmen eski yapılı ağıllarda derme çatma bölmeler bulunmaktadır.

Proje Ekibi;

	Ünvan, Ad, Soyad	Çalıştığı Kurum / Kuruluş	Görevi	Mesleği ve Uzmanlık Alanı	Projede Görevi
1	Prof.Dr. Orhan KARACA	Adnan Menderes Ü. Ziraat Fakültesi	Araştırmacı	Öğretim Üyesi (Zooteknist), Küçükbaş Hayvan Yetiştirme ve Islahı
2	Doç.Dr. İbrahim CEMAL	Adnan Menderes Ü. Ziraat Fakültesi	Araştırmacı	Öğretim Üyesi (Zooteknist), Biyometri ve Genetik	Araştırmacı
3	Prof.Dr. Turgay TAŞKIN	Adnan Menderes Ü. Ziraat Fakültesi	Araştırmacı	Öğretim Üyesi (Zooteknist), Küçükbaş Hayvan Yetiştirme ve Islahı	Araştırmacı
4	Doç.Dr. Mürsel ÖZDOĞAN	Adnan Menderes Ü. Ziraat Fakültesi	Araştırmacı	Öğretim Üyesi (Zooteknist), Yemler ve Hayvan Besleme	Araştırmacı
5	Prof.Dr. Halil AKÇAPINAR	Adnan Menderes Ü. Ziraat Fakültesi	Araştırmacı	Öğretim Üyesi (Veteriner ) Küçükbaş Hayvan Yetiştirme	Araştırmacı
6	Arş.Gör. Onur YILMAZ	Adnan Menderes Ü. Ziraat Fakültesi	Araştırma Gör. (Doktora Öğr.)	Öğretim Elemanı (Zooteknist) Hayvan Yetiştirme ve Islahı	Bursiyer
7	Arş.Gör. Murat YILMAZ	Adnan Menderes Ü. Ziraat Fakültesi	Araştırma Gör. (Doktora Öğr.)	Öğretim Elemanı (Zooteknist), Hayvan Yetiştirme ve Islahı	Bursiyer
8	Arş.Gör. Burcu MESTAV	Adnan Menderes Ü. Ziraat Fakültesi	Araştırma Gör. (Doktora Öğr.)	Öğretim Elemanı (Zooteknist), Biyometri ve Genetik	Bursiyer
9	Vet.Hek. Bülent ÇİFTÇİ	Eşme Tarım İlçe Müdürlüğü (UŞAK)	İlçe Tarım Müdürü	Veteriner Hekim	Araştırmacı
10	Ayhan ZENGİN	Eşme Tarım İlçe Müdürlüğü (UŞAK)	Teknik Personel	Veteriner Sağlık Teknisyeni	Yardımcı Personel
11	Muhammed KAPTAN	Adnan Menderes Üniv., Ziraat Fakültesi	Teknik Personel	Ziraat Mühendisi (Zooteknist)	Yardımcı Personel

Projedeki Yetiştiriciler;

SN	Köy	Yetiştirici Adı	Hayvan Sayısı
			Dişi	Erkek	Toplam	Sürü Tipi
1	Ahmetler	Habip YALÇIN	97	3	100	Tümeşik
2	Ahmetler	Mustafa TOPASAN	98	2	100	Tümeşik
3	Ahmetler	Kadir TOPASAN	78	2	80	Tümeşik
4	Ahmetler	Yılmaz ÜNAL	97	3	100	Tümeşik
5	Güllübağ	Nihat ALAN	78	2	80	Tümeşik
6	Güllübağ	Üzeyir ALAN	78	2	80	Tümeşik
7	Kıran	Alim ASLAN	78	2	80	Tümeşik
8	Oymalı	Süleyman AYDIN	78	2	80	Tümeşik
9	Oymalı	Yurdagül AYDIN	98	2	100	Tümeşik
10	Yeleğen	Hasan AKSOY	77	3	80	Tümeşik
11	Yeleğen	Hasan TURGUT	78	2	80	Tümeşik
12	Yeleğen	Salih AKSOY	78	2	80	Tümeşik
13	Ahmetler	Alim ÇOBAN	78	2	80	Taban
14	Ahmetler	İbrahim URHAN	78	2	80	Taban
15	Ahmetler	İsa UÇAR	78	2	80	Taban
16	Ahmetler	Mehmet VUREL	78	2	80	Taban
17	Ahmetler	Osman ÇELİK	78	2	80	Taban
18	Ahmetler	Ömer CAN	78	2	80	Taban
19	Ağabey	Osman TUNCEL	78	2	80	Taban
20	Armutlu	Cennet TAŞ	79	1	80	Taban
21	Aydınlı	Mahmut ERTOK	136	4	140	Taban
22	Aydınlı	Mehmet KULALI	196	4	200	Taban
23	Bozlar	Veli ÖZER	138	2	140	Taban
24	Caberler	Ali Osman TOPRAK	79	1	80	Taban
25	Camili	Alaettin KUŞ	137	3	140	Taban
26	Camili	Ali DOĞA	79	1	80	Taban
27	Dereköy	Mustafa ÖZDEMİR	77	3	80	Taban
28	Dereköy	Şükrü GÜNGÖR	78	2	80	Taban
29	Emirli	Zeki AYDELİK	97	3	100	Taban
30	Eşmeli	Gürsel KUŞÇU	78	2	80	Taban
31	Eşmeli	Hasan KURŞUN	137	3	140	Taban
32	Eşmeli	Remzi HIDIR	78	2	80	Taban
33	Hamamdere	Osman ERSOYSAL	137	3	140	Taban
34	İsalar	Tevfik VURAL	79	1	80	Taban
35	Karabacaklı	Ali HUŞ	98	2	100	Taban
36	Kıran	Ali ASLAN	78	2	80	Taban
37	Kıran	Erkin KURKMAZ	79	1	80	Taban
38	Kıran	Güner YANAR	77	3	80	Taban
39	Kıran	İsmail ŞAHAN	78	2	80	Taban
40	Kıran	İbrahim YALÇIN	79	1	80	Taban
41	Kıran	Yaşar AKARSU	78	2	80	Taban
42	Kıran	Ramazan KAYA	77	3	80	Taban
43	Kocabey	Orhan ÖZDEMİR	78	2	80	Taban
44	Kocabey	Süleyman KARA	78	2	80	Taban
45	Kolankaya	Adem ÇEVİK	117	3	120	Taban
46	Kolankaya	Kemal KILINÇ	137	3	140	Taban
47	Kolankaya	Ramazan ÇEVİK	78	2	80	Taban
48	Kolankaya	İbrahim AYDINDAĞ	78	2	80	Taban
49	Kolankaya	Recep DÖNMEZ	78	2	80	Taban
50	Köseler	Ersin GÜNEŞ	78	2	80	Taban
51	Merkez	Ali BABUR	79	1	80	Taban
52	Merkez	Ali ÇABUT	76	4	80	Taban
53	Merkez	İsmail BİR	76	4	80	Taban
54	Merkez	İsmet TOPÇU	77	3	80	Taban
55	Merkez	Mehmet ŞAHİN	98	2	100	Taban
56	Narıncalı	Ramazan EROL	78	2	80	Taban
57	Saraycık	Turgay YILDIZ	137	3	140	Taban
58	Takmak	Celal ÖZDEMİR	97	3	100	Taban
59	Uluyayla	Nazır KAYA	79	1	80	Taban
60	Yeleğen	Ahmet KURAN	77	3	80	Taban
61	Yeleğen	Mustafa ÇETİN	78	2	80	Taban
TOPLAM			5482	138	5640

Tümleşik sürüdekiler TÜBİTAK, diğerleri Halk Elinde Islah Projesinde yer almaktadırlar.

Yöntem;
Projenin bilimsel içeriği ve kullanılacak yöntemler/teknikler ile kullanılacak materyal ayrıntılı biçimde tanımlanmalıdır. Seçilen yöntemin diğerlerine göre üstünlükleri ve zayıflıkları belirtilmelidir. Yapılacak ölçümler, derlenecek veriler ayrıntılı biçimde anlatılmalıdır.

Projeye Dâhil Edilecek Sürülerin Seçimi ve Üst Sürü Yapılanması;
Projede mevcut koyun popülasyonunda yapılan ön çalışma bilgilerine dayalı seçilmiş işletmelerde 3300 baş koyunu kapsayan bir kayıt sistemi oluşturulacaktır. Toplam 3000 baş koyunun yer alacağı taban sürüler koşulları proje öngörülerine uygun kayıt tutabilecek yaklaşık 30-35 işletmeden oluşacaktır.

İlçe genelinde koyunculuk işletmelerinden en iyi 300 baş koyun seçilerek üst/elit sürü oluşturulacaktır. Üst sürüyü oluşturacak koyunlar Eşme ilçesinde bulunan koyun popülasyonu içerisinden form özellikleri, yaş ve yetiştirici bildirimleri dikkate alınarak özenle seçilecektir. Form özellikleri olarak bariz olarak Kıvırcık ırkı özellikleri gösteren, beyaz renkli, meme ayak ve tırnak yapısı sağlam, ince kuyruklu, yapılı (iri cüsseli ve uzun yapılı) koyunlar seçilecektir. Koçlarda bu özelliklere ilave olarak testis muayenesi yapılacak ve boynuz yapısı uygun olanlar seçilecektir. Hayvan seçimleri yapılmadan önce sürülerden tek tek hayvanlara ait ön bilgiler (yaş, doğum bilgileri, akrabalık ilişkileri, orijin vb.) toplanacak ve özellikle süt ve döl verimi bakımından yetiştirici bildirimleri (beyanları) alınacaktır. Performans verilerinin bulunmadığı durumlarda özellikle de elit sürü yapılanmalarına yönelik seçimlerde sınanmış yetiştirici beyanlarının etkin bir şekilde kullanılabileceği Karaca ve ark., (1998) tarafından yapılan çalışma ile ortaya konmuştur. Koyunların 1 veya en fazla 2 kez doğum yapmış (genç), koçların ise en fazla 1 yıl aşım yapmış ve genç olma şartı (en fazla 3 yaşında) aranacaktır. Bu kapsamda Üst sürüde yer alan koyunlar olası hastalık ve diğer sorunlara karşı iki farklı köyde konumlandırılacak, her köyde 3 işletme belirlenerek toplam 6 işletmeye 50 baş koyun ve 5 baş koç olmak üzere toplam 300 baş koyun 30 baş koç verilecektir. Üst sürüyü elinde bulunduran yetiştiriciler kendi sürüleri ile birlikte üst sürü 50 baş koyunu yanında damızlık adayı kuzular ile 5 baş üst sürü koçun bakim işlerini üstleneceklerdir. Üst sürü oluşumu için farklı yetiştirici işletmelerinden seçilen hayvanlardan öncelikle kan alınarak bulaşıcı Brucella hastalığı bakımından test ettirilecektir. Test sonucunda anılan hastalık etkenini taşımadığı belirlenen hayvanlar 6 yetiştiriciye dağıtılmadan önce 3 hafta süre ile karantinaya alınarak olası hastalık riskleri için müşahede altında tutulacaktır. Bulaşıcı hastalılar yönünden test edilmek üzere, 3 haftalık karantina sonunda hastalık belirtisi vermeyen ve uygulanan testler ile bulaşıcı hastalık taşımadığı belirlenen hayvanlar üst sürüyü barındıracak 6 işletmeye verilecektir. Daha önce yavru atma ve bulaşıcı hastalık gözlenen sürülerden hayvan alımı yapılmayacaktır. Aynı süreçte üst sürüyü barındıracak 6 yetiştiriciye ait sürülerdeki hayvanlardan da kan örnekleri alınarak Brucella tarama testi yaptırılacaktır. Üst/Elit sürü ile kendi hayvanlarını bir arada bulunduran 6 sürü Tümleşik sürü olarak anılacaktır. Tümleşik sürülerin tamamında uygulamalar benzer şekilde gerçekleştirilecektir.

Üst/elit sürü olarak seçilen yetiştiricilerle sözleşme yapılarak verilen bu hayvanların satılması ve kesilmesinin önüne geçilecektir. Seçilmiş üst/elit sürülerde doğan pedigri kaydına sahip erkek kuzuların %20'si pazarlama döneminde seçilerek taban sürülere damızlık materyal olarak verilecektir. Verilecek erkek materyal karşılığı taban sürülerden ise doğan dişi kuzuların en iyileri pazarlama döneminde seçilerek üst sürüye aktarılacaktır. Bu şekilde açık çekirdek yetiştirme sistemi öngörüsüne uygun olarak taban ve üst/elit sürü arasında damızlık akışı sağlanmış olacaktır. Ayrıca taban sürülerde belirlenen diğer ekstrem hayvanlar ücret karşılığı alınarak üst sürüye aktarılabilecektir (tüm yıllar için yaklaşık toplam100 baş). Hayvan nakilleri öncesi karantina ve hastalık testleri Üst Sürü oluşumu sırasında uygulanan şekilde yapılacaktır.

Bütün sürülerde döl verimi, kuzularda yaşama gücü ve sütten kesime kadar gelişme özellikleri, 6 tümleşik sürüde (üst sürü hayvanları ile kendi hayvanlarını birlikte barındıran işletmeler) kuzularda pazarlama dönemi bel gözü kası ultrason ölçümleri ile sağlıklı veri tabanı ve soy kütüğü (pedigri) kaydı için özel çiftleştirme programları yapılacaktır. Bütünleşik sürülerin bulunduğu 2 köyden 1'er işletme seçilerek bu işletmelerde koyunların süt verim özelliklerini tanımlamak için süt verim denetimleri yapılacaktır. Ayrıca, projenin 2. ve 3. yılında kuzularda besi, kesim, karkas ve kimi et kalite özelliklerinin tanımlanmasına ve yine et kalite özelliklerinin diğer genotipler ile (Çine Çaparı ve Karya) karşılaştırmalı olarak ortaya konmasına yönelik çalışmalar gerçekleştirilecektir. Hayvanlara ait tutulacak performans kayıtlarının bilgisayar ortamında tutulması ve analizler için pratik bir şekilde raporlanabilmesi için özel bir program dizayn ettirilerek kullanılacaktır. Sürüler bazında yapılacak uygulamaları ana hatları ile aşağıdaki gibi sıralamak mümkündür:
 

Tümleşik Sürüler (Elit Sürü +6 Yetiştirici)		Taban Sürüler
Koyun	Kuzu	Koyun	Kuzu
Numaralama Vücut ölçülerinin belirlenmesi Kızgınlık toplulaştırma Elde aşım ve gerek duyulursa yapay tohumlama Ayrıntılı doğum ve aşım kayıtları Süt verim özelliklerinin tanımlanması (2 sürü) Her yıl ayıklama	Numaralam Doğum bilgileri Sütten kesim / pazarlama ağırlığı Sütten kesime kadar yaşama gücü Pazarlama dönemi göz kası ultrason ölçümleri Damızlık bırakılan kuzularda 6.ay canlı ağırlığı Besi, kalite, karkas ve et kalite özelliklerinin belirlenmesi Pedigri oluşturma ve sınamaya yönelik babalık testi ile QTL genotipleme ve tanımlamaları için DNA analizleri Damızlık seçimi	Numaralama Doğum kayıtları Ayıklama	Numaralama Doğum bilgileri Sütten kesim / Pazarlama ağırlığı Sütten kesime kadar yaşama gücü Damızlık bırakılan kuzularda 6.ay ağırlığı Damızlık seçimi

Kızgınlık Senkronizasyonu ve Aşım;
Tümleşik sürülerin tümünde yer alan koyunların kızgınlıkları koç katım mevsiminde (Temmuz-Ağustos ayları) 14 gün süreli progesteron içeren vaginal sünger uygulaması ve ardından sünger çıkartılması ile birlikte 500 IU PMSG enjeksiyonu uygulamasıyla senkronize edilecektir. Ardından sürüye önlüklü arama koçu katılacak ve belirli aralıklarla yapılan gözlemlerle kızgın koyunlar belirlenip kaydedilecektir. Kızgınlık sergileyen koyunlar, PMSG enjeksiyonunu izleyen 48. saatte gruplandırılarak sabah erken saatte sınıf usulü koça verilerek doğal aşım uygulanacaktır. Koçlar 2 gün süreyle kendi bölmelerindeki koyunlarla birlikte tutulacaktır. Senkronizasyonu izleyen 20. günde sürüye arama koçu konarak gebe kalmayan hayvanlar tespit edilerek bunlara tekrar koç verilecek tekrar çiftleşen koyun ve koçlar kayıt altına alınacaktır. Senkronizasyon sonrası elde edilen veriler; batın genişliği, çoklu doğum oranı bakımından doğum sonuçları esas alınarak değerlendirilecektir.

Döl Verim Özellikleri;
Doğum döneminde ayrıntılı doğum kayıtları tutulacaktır. Bu kapsamda doğum tarihi, batın genişliği, kuzuların cinsiyeti, doğum tipi, doğumda ana canlı ağırlığı, kuzuların doğum ağırlığı ve kulak numaraları kayıt altına alınacaktır.

Koyunlarda süt verim özellikleri;
Koyunlarda süt verim özelliklerinin tanımlanması amacıyla süt verim denetimleri 2 tümleşik sürüde gerçekleştirilecektir. Projenin 2. Yılında iki sürüde toplamda en az 120 baş hayvanda denetim yapılacaktır. Doğumlardan ortalama bir ay sonra süt verim denetimlerine başlanılacak, günde iki sağım (sabah ve akşam) esasına göre ayda bir kez süt verim denetimi yapılacaktır Denetimlerde 5 ml duyarlılıkta ölçü silindiri kullanılacak ve denetimler, koyunların süt verimleri 100 ml sınırının altına düşene dek sürdürülecektir. Elle sağım yöntemi uygulanarak kontrol sağımları gerçekleştirilecek ve sağımlar her işletmede hayvanları sürekli sağan çobanlar tarafından gerçekleştirilecektir. Emiştirme döneminde koyunlar ile kuzular süt denetimin yapılacağı günden önceki akşam aynı saatlerde ayrılarak ayrı bölmelere alınacaktır. Ertesi gün sabah ve akşam günde iki sağım denetimi uygulanacaktır. Akşam sağımından sonra kuzuların analarını emmelerine izin verilecektir. Laktasyon sonunda süt verim özelliklerinin tahmin edilmesinde en yaygın olarak kullanılan Hollanda yöntemi kullanılacaktır (Özcan, 1990). Hastalanan, laktasyonu tamamlayamadan ölen ya da satılan, emzirme döneminde kuzusu ölen koyunların verim kayıtları analize dâhil edilmeyecektir.

Kuzu Gelişme Özellikleri ve Yaşama Gücü;
Kuzuların doğum ağırlıkları doğumu izleyen 24 saat içerisinde elektronik kantar ile tespit edilerek diğer doğum bilgileri ile birlikte kaydedilecektir. Ardından pazarlama yaşına kadar kuzular takip edilerek pazarlama döneminde canlı ağırlıkları tespit edilecek ve aynı zamanda kuzularda 12 ve 13 kaburgalar arası bölgede bel gözü kası (M. Longissimus dorsi) alanı, derinliği, genişliği ve bu kası örten yağ tabakasının kalınlığı ultrason cihazı (Pie Medical Falco 100) kullanılarak linear prob ile belirlenecektir.

Araştırma kapsamında tutulan ayrıntılı kayıtlardan doğan kuzuların doğumdan pazarlama dönemine kadarki akıbetlerine ilişkin bilgiler takip edilecektir. Daha sonra pazarlama döneminde yaşama gücüne ve doğum ağırlıklarına ilişkin kayıtlar değerlendirilecektir.

Kuzularda Besi Özellikleri ile Karkas ve Et Kalitesi;
Kuzularda besi performansının ve ardından kesim, karkas ve kimi et kalite özelliklerinin tanımlanması için projenin 2. ve 3. yıllarında 2 ayrı çalışma gerçekleştirilecektir. Projenin 2. yılında tümleşik sürülerden seçilen 15 baş dişi ve 15 baş erkek olmak üzere toplam 30 baş kuzuya sütten kesimden sonra 10 haftalık (70 gün) bir ad-libitum grup besisi uygulanacaktır. Projenin 3. yılında ise 10 baş Eşme Kıvırcık melezi, 10 baş Kıvırcık, 10 baş Karya ve 10 baş Çine Çaparı olmak üzere toplam 40 baş kuzuya sütten kesimden sonra ADÜ Ziraat Fakültesi Zootekni Bölümü Uygulama Ağılında bireysel besi uygulanacaktır. Her iki yılda yapılacak beside kısa bir yeme alıştırma dönemi ardından besiye başlanacak, beside besi başı ve besi sonu canlı ağırlığı ile 2 haftalık aralıklarla canlı ağırlıklar 50 gram hassasiyetli elektronik baskül ile belirlenecektir. Uygulanacak besi denemelerinde ayrıca 2 yıl kuzuların grup halinde toplu yem tüketimleri, 3. yılında ise bireysel yem tüketimleri belirlenecektir. Besi sonu canlı ağırlıkları alındığı sırada aynı zamanda kuzularda 12 ve 13 kaburgalar arası bölgede bel gözü kası (M. Longissimus dorsi) alanı, derinliği, genişliği ve bu kası örten yağ tabakasının kalınlığı ultrason cihazı (Pie Medical Falco 100) kullanılarak linear prob ile belirlenecektir.

Besi sonunda hayvanlar mezbahaya sevk edilerek kesim ve parçalama işlemleri gerçekleştirilecektir. Kesim sonrasında baş, dört ayak, post, yürek+ciğer takımı ve sıcak karkas ağırlıkları elektronik terazi ile belirlenecektir. Elde edilen karkaslar soğuk hava deposunda +4 oC' de 24 saat muhafaza edildikten sonra soğuk karkas ağırlığı, böbrek, böbrek-leğen yağları, testis ve kuyruk ağırlıkları belirlenecek ve randıman hesaplanacaktır. Karkaslar Akçapınar (1981) tarafından bildirildiği şekilde but, kol, sırt, bel ve diğerleri olmak üzere 5 parçaya ayrılacaktır. Parçalanan karkas kısımlarının ağırlıkları elektronik terazide tartılarak belirlenecek ve % oranları hesaplanacaktır. Parçalama işleminde sol yarım karkastan 12.-13. omurlar arasındaki bölgeden göz kasının (Musculus longissimus dorsi) kesit alanı aydinger kağıdına çizilecek ve planimetre ile alanı ölçülecektir. Ayrıca, aynı bölgede göz kası derinliği ve genişliği ile bu kası kaplayan kabuk yağının kalınlığı kumpas ile ölçülerek kaydedilecektir.

Et kalitelerini belirlemek amacıyla M.Longissimus dorsi (göz kası) kesit alanı örneklerinde pH, renk ve yağ asidi kompozisyonu ortaya konacaktır. pH ölçümleri için pH-metre cihazı kullanılacak, ölçümler kesim ve kesimden 24. saat sonrasında yapılacaktır. Projede et kalitesini ortaya koymak için ayrıca su tutma kapasitesi, pişirme kaybı ve kesim kuvveti değerleri de ele alınacaktır. Su tutma kapasitesini belirlemek için kullanılacak yöntemde prensip, et kitlesinden alınan ve ağırlığı bilinen bir örneğin, izole bir ortamda belirli bir süre bekletilmesi ile etten uzaklaşan suyun miktarının belirlenmesine dayanmaktadır.

Başarı Ölçütleri;

Önem Derecesi	Çıktı	Başarı Ölçütü
1	Elit ve taban sürülerin oluşumu	Elit sürüler ile taban sürüler arası ulaşılacak performans farkının pozitif ve belirgin düzeyde olması
2	Yetiştirici adaptasyonu ve uygun işletmelerin seçimi	Yetiştiricilerin sağlıklı kayıt tutma alışkanlığı kazanma (Sorunlu kayıt Sayısı/ Toplam Kayıt Sayısı) ve ıslah yapılanmasını benimseme düzeyleri
3	Üst sürü oluşumu ve damızlık hayvanların seçimi	Yetiştiricilerin ilgi ve beğeni düzeyleri (Memnun olmayan yetiştirici sayısı/ paydaş yetiştirici sayısı). Memnun olmayan yetiştirici oranının %10'un altında yanı memnuniyet düzeyinin %90 ve üzeri seviyede yakalanması
4	Yetiştirici gelirlerinin yükselmesi	İşletmelerin şekillenme eğilimine girmesi, sektörün ilgi göstermesi. Yetiştirici memnuniyet geri bildirimleri.
5	Proje dışında kalan yetiştiricilerin süreci izlemesi	Bu işletmelerin programa gönüllü katılma durumu ve uyumu. Proje dışından gönüllü katılım talep sayısı
6	Pedigrili hayvan sayısını üst sürüye oranı	Proje sonuna kadar üst sürüdeki hayvanların en az %50'sinin pedigrili olmasının sağlanması
7	Tabakalar arası damızlık hayvan sirkülasyonu	Elit sürülerden tabana koç veya koç adayı, tabandan ise elit sürülere nitelikli dişilerin transfer sürecinin sağlıklı olarak tesisi
8	Bulaşıcı hastalıkların önlenmesi	Tüm sürülerde rutin koruyucu aşılamaların uygulanması, tabakalar arası nakiller için karantina ve hastalık testlerinin uygulanması, koruyucu veterinerlik hizmetlerinin etkin uygulanması sonucu sürülerde bulaşıcı hastalıkların ortaya çıkmaması veya minimum seviyede tutulması

 
2011 ve 2012 yıllarında TÜBİTAK projesindeki 12 tümleşik sürü sahibine destekleme olarak 600.000 TL verilmiştir. Ayrıca ağılların üstüne sundurma yapılmıştır. Kuzu başına kesif yem desteği yapılmıştır.